Hãy nói không với túi ni lông vì một môi trường xanh sạch đẹp
Hàng ngày chúng ta vẫn sử dụng một lượng lớn túi ni-lông
mà không hề biết tới những tác động to lớn của nó tới môi trường. Túi
nilông lẫn vào đất ngăn cản oxy đi qua đất, làm chậm sự tăng trưởng của
cây trồng, gây xói mòn đất.
Túi nilông lọt và cống, rãnh, kênh, rạch sẽ làm tắc nghẽn gây ngập
úng. Các hoá chất độc hại còn lại hay lẫn trong quá trình sản xuất túi
nilông cũng sẽ thâm nhập vào đất, vào nguồn nước, vào đồ ăn thức uống
gây tổn hại sức khoẻ con người,...
Sau khi sử dụng bạn sẽ làm gì tiếp theo với túi nilông? Sẽ nhiều
người nghĩ rằng dùng xong thì vứt đi thôi. Túi nilông phổ biến trên thị
trường hiện nay chủ yếu là dạng túi xốp, mỏng, dễ rách và giá rẻ nên chỉ
được sử dụng một lần rồi vứt. Chẳng có mấy người giặt, phơi khô để dùng
lại chúng lần thứ hai. Chúng ta chỉ sử dụng túi nilông trong thời gian
rất ngắn có thể chỉ là vài phút có thể chủ yếu chỉ dùng đựng hàng hóa từ
chợ, siêu thị về tới nhà là được ném luôn vào sọt rác dù có thể chưa
vấy một vết bẩn hay một lỗ thủng. Hiện tại những người đi thu lượm ve
chai cũng không thu gom túi nilông để bán vì nó không được giá và rất
mất công thu lượm. Chúng ta dễ dàng nhận thấy số lượng không nhỏ túi
nilông sau khi sử dụng được con người vứt thẳng ra đường. Vì thế chúng
ta ra đường nhìn đâu cũng thấy túi nilông, ở mọi nơi: ở gốc cây, dưới
lòng đường,... Đặc biệt ở các đô thị, các khu vui chơi giải trí, đâu đâu
cũng thấy túi nilông.

Việc tái chế túi nilông hiện nay chủ yếu là ở những cơ sở tái chế
thủ công chủ yếu qua thu mua ve chai. Còn các nơi thu mua phế liệu lớn
hầu như không còn thu mua nữa. Vì thế giá thu mua nilông rớt giá thảm
hại, có nơi còn bị tẩy chay, cho cũng không lấy. Theo Sở Tài nguyên và
môi trường thành phố Hồ Chí Minh thì mỗi ngày người dân thải ra môi
trường khoảng 50 tấn túi nilông đã qua sử dụng. Hiện nay cũng chưa có
thống kê chính xác bao nhiêu phần trăm của con số khổng lồ này được tái
chế rồi trở lại thị trường, bao nhiêu phần trăm phát tán ra tự nhiên.
Nếu chúng ta không có những biện pháp hạn chế sử dụng túi nilông ngay
thì không bao lâu nữa kênh rạch, ruộng đồng, mọi nơi sẽ tràn ngập rác
nilông, môi trường sẽ bị ô nhiễm nặng nề.
Một vài con số đáng kinh ngạc về túi nilông mà bạn chưa biết:
* Mỗi năm nước Mỹ tiêu tốn 12 triệu thùng dầu thô để sản xuất khoảng 100 tỉ túi nilông.
* Ước tính trung bình mỗi túi nilông cần 500 năm để phân hủy hoàn toàn.
* Số lượng túi nilông trung bình sử dụng của một người có thể tồn tại đến 4.175 triệu năm.
* Mỗi phút trên thế giới có hơn 1 triệu túi nilông được sử dụng.
* Bình quân mỗi năm một người Ireland sử dụng 328 túi nilông. Con
số này ở Úc là 250 túi/người/năm và ở Scotland là 153 túi/người/năm.
Thực trạng sử dụng túi nilông tại các chợ, siêu thị và giải pháp.
Đối với các bà nội trợ, đi chợ là phần công việc không thể thiếu
hằng ngày. Có lẽ không nơi nào túi nilông được sử dụng và được cho hào
phóng như ở chợ. Tôi từng đếm số túi nilông thu được sau một buổi đi
chợ. Con số túi nilông được sử dụng trong một lần đi chợ có thể là vài
chiếc hoặc lên tới vài chục chiếc. Nếu nhân con số này lên cho bảy ngày
trong tuần thì ra một con số thật khủng khiếp! Như vậy làm thế nào để đi
chợ mà không dùng đến túi nilông? Câu hỏi này thật không dễ chút nào
khi việc sử dụng túi nilông một cách vô tội vạ đã trở thành thói quen
khó bỏ vì tính tiện lợi của nó.
Ví dụ tại chợ Thái Bình (Q.1, TP.HCM) đông nghẹt. Quan sát một sạp
bán cá, số túi nilông dùng đựng hàng cho khách tối thiểu là hai chiếc,
một đựng cá và một bọc bên ngoài. Đôi khi số túi nilông có thể còn
nhiều hơn hai. Một phụ nữ trung niên tay xách giỏ nhựa dừng ở sạp bán
cá. Chị bán hàng làm cá xong cho vào túi nilông, cẩn thận bọc bên ngoài
bằng một chiếc túi khác khá khô ráo rồi chìa tay đưa cho khách. "Ấy, cho
thêm cái túi kẻo ướt hết cái giỏ" - người khách đề nghị. Tại một chợ
thực phẩm chỉ trong khoảng năm phút có hơn 10 túi nilông được sử dụng để
đựng hàng cho khách. Một khách hàng nữ lúc ghé vào tay không, nhưng khi
rời sạp trên tay có đến năm túi nilông: một đựng bó cải xanh, một đựng
hai trái dưa leo, một đựng vài trái cà chua, một đựng ít nấm rơm với mớ
rau mùi và một đựng... bốn chiếc kia. Hơn một giờ có mặt tại chợ này,
chúng tôi đếm được đúng bảy người mang theo giỏ nhựa, còn lại đều bước
vào chợ với tay không. Song khi chúng tôi nhìn kỹ, bên trong những giỏ
nhựa này cũng lủ khủ "túi mẹ túi con".
Tại các tiệm, cửa hàng bán lẻ dọc phố hay các siêu thị, tình trạng
lạm dụng túi nilông cũng diễn ra tương tự. Phần lớn các tiệm chuyên bán
bánh mì, bánh ngọt và thức ăn nhanh mặc dù thường dùng túi giấy để đựng
bánh cho khách nhưng những túi bánh sau đó được bọc bên ngoài bằng một
túi nilông. Trong khi đó ở các siêu thị, phần lớn hàng hóa được đóng gói
bằng túi nilông. Tại các gian hàng thực phẩm và rau quả, gần như mỗi
món hàng khách mua đều được bao gói bằng một túi nilông riêng dù chỉ là
củ hành, trái ớt. Những món hàng này khi ra quầy tính tiền còn được nhân
viên thu ngân phân loại theo từng nhóm, cho chung vào một túi trước khi
cẩn thận bọc tất cả bằng một túi khác.
Ở chợ và siêu thị, với đặc thù hàng hóa đa chủng loại nên túi
nilông "không có đối thủ" đã đành, ngay ở những tiệm thuốc tây, thuốc
bắc cũng có thói quen sử dụng túi nilông thay vì có thể dùng túi giấy.
Chỉ mua vài viên thuốc, người bán cũng quen tay cho vào một túi nilông.
Sau một thời gian nỗ lực tìm kiếm các giải pháp thay thế, đến giờ một số kinh nghiệm được đúc kết cho các bà nội trợ là:
Cố gắng lên thực đơn trước và sắp xếp một buổi đi chợ mua thức ăn
cho cả tuần, còn hằng ngày chỉ phải mua rau, trái cây. Như vậy vừa tiết
kiệm thời gian, tiền bạc vừa hạn chế tối đa việc sử dụng túi nilông.
Khi đi chợ nên mang giỏ và tùy loại thức ăn dự định mua mà mang kèm
hộp đựng thực phẩm như: hộp dành để các loại thịt, hộp đựng cá hay hải
sản, hộp dùng cho thực phẩm ăn liền. Nếu ngại mang hộp đựng thực phẩm
thì dùng lá chuối, lá sen khô bọc thức ăn lại. Các loại lá này được bán
với giá khá rẻ ở chợ, chỉ cần mua về rửa sạch, phơi khô, dùng dần.
Các loại rau, củ, quả để thẳng vào giỏ.
Trường hợp không thể không dùng túi nilông thì để chung các thực phẩm cùng loại trong một túi.
Nếu sử dụng túi nilông thì nên sử dụng nhiều lần thay vì chỉ một
lần rồi vứt đi. Khi không sử dụng nữa gom lại để riêng cho những người
đổ rác hay người mua ve chai.
Với những chị em thường đi chợ sau giờ tan việc thì mang theo túi
có thể gấp gọn cài trên xe máy được. Đến chợ chỉ việc lấy túi ra dùng.
Nếu mỗi người có ý thức hạn chế tối đa việc dùng túi nilông mỗi lần
đi chợ cũng đủ tạo nên sự thay đổi lớn đối với môi trường. Đôi khi hành
động bảo vệ môi trường không phải là điều gì quá to tát, mà chỉ là thực
hiện những việc nhỏ nhất như thay đổi thói quen dùng túi nilông chẳng
hạn.
Hiện tại các siêu thị lớn đang có nhiều khẩu hiệu để đưa thông tin
về sự ích lợi và khuyến cáo người tiêu dùng hạn chế dùng túi nilông nhằm
bảo vệ môi trường. Là những thanh niên chúng ta hãy đọc và hiểu những
tác động của túi nilông tới môi trường để có những hành động thiết thực
bảo vệ môi trường của chính mình.
Tại Việt Nam sinh viên tình nguyện đang tiến hành nhiều chiến dịch
nhằm tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân, thu gom túi ni lông,
vận động du khách đổi bao nilông bằng túi tự phân hủy trong vòng 100
ngày đã được du khách đồng tình hưởng ứng, sử dụng giỏ xách thân thiện
với môi trường. Chiến dịch "Nói không với túi nilông" được nhiều du
khách và bà con hưởng ứng. Chương trình "Không sử dụng túi nilông" nhằm
nâng cao ý thức, trách nhiệm của thanh thiếu nhi trong công tác bảo vệ
môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; đồng thời phát huy vai trò
xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ tham gia bảo vệ môi trường, nhằm góp
phần đẩy mạnh phong trào thi đua vì môi trường xanh, sạch, đẹp; tạo khí
thế sôi nổi trong tuổi trẻ cả nước chào mừng 80 năm ngày thành lập Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh. Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam đã kêu
gọi mỗi bạn thanh niên, sinh viên hãy là những tuyên truyền viên tích
cực, là những người gương mẫu trong việc góp phần hạn chế sử dụng túi
nilông, hoặc sử dụng túi nilông thật hợp lý trong gia đình.

Còn bạn, bạn đã có những hành động thiết thực nào để không sử dụng
nhiều túi nilông, góp phần bảo vệ môi trường chưa? Nếu chưa, bạn hãy tìm
hiểu thêm về các chiến dịch này và với những hành động nhỏ hàng ngày
hạn chế sử dụng túi nilông chính là bạn đang góp phần vào bảo vệ môi
trường. Ngoài ra bạn có thể tham gia các chương trình, tuyên truyền cho
người dân và bạn bè hiểu được ý nghĩa của hoạt động này.